MADISON HEIGHTS, Mich. (AP) – Có thể bạn đã từng thấy chúng trong các nhà hàng: những cỗ máy cao đến eo có thể chào đón khách, dẫn họ đến bàn, phục vụ thức ăn và đồ uống và đưa chén dĩa bẩn vào bếp. Một số có khuôn mặt giống mèo và thậm chí còn kêu meo khi bạn vuốt đầu chúng.
Nhưng liệu phục vụ robot có phải là tương lai? Đây là câu hỏi mà ngành công nghiệp nhà hàng ngày càng cố gắng trả lời.
Nhiều người cho rằng phục vụ robot là giải pháp cho sự thiếu hụt lao động của ngành công nghiệp. Doanh số của chúng đã tăng nhanh trong những năm gần đây, với hàng chục nghìn con đang lướt qua các phòng ăn trên toàn thế giới.
“Không có gì nghi ngờ trong đầu tôi rằng đây là hướng mà thế giới đang đi,” Dennis Reynolds, Hiệu trưởng của Hilton College of Global Hospitality Leadership tại Đại học Houston, nói. Nhà hàng của trường bắt đầu sử dụng robot vào tháng 12, và Reynolds nói rằng nó đã giảm bớt khối lượng công việc cho nhân viên và làm cho dịch vụ hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, người khác lại cho rằng phục vụ robot không nhiều hơn một mánh lới và còn đường dài mới có thể thay thế con người. Chúng không thể nhận đơn hàng, và nhiều nhà hàng có bậc thang, sân ngoài trời và những thách thức vật lý khác mà chúng không thể thích nghi được.
“Các nhà hàng là những nơi khá hỗn loạn, vì vậy rất khó để áp dụng tự động hóa một cách hiệu quả,” Craig Le Clair, phó chủ tịch của công ty tư vấn Forrester nghiên cứu về tự động hóa, nói.
Dù vậy, các robot vẫn đang gia tăng. Bear Robotics, có trụ sở tại Redwood City, California, đã giới thiệu robot Servi của mình vào năm 2021 và dự kiến sẽ triển khai 10.000 con vào cuối năm nay tại 44 bang của Mỹ và nước ngoài. Pudu Robotics, có trụ sở tại Thâm Quyến, Trung Quốc, được thành lập vào năm 2016, đã triển khai hơn 56.000 robot trên toàn cầu.
“Mỗi chuỗi nhà hàng đều hướng tới sự tự động hóa càng nhiều càng tốt,” Phil Zheng của Richtech Robotics, một công ty sản xuất robot phục vụ có trụ sở tại Austin, nói. “Mọi người sẽ thấy chúng ở khắp mọi nơi trong một hoặc hai năm tới.”
Li Zhai gặp khó khăn trong việc tìm nhân viên cho Noodle Topia, nhà hàng của ông ở Madison Heights, Michigan, vào mùa hè năm 2021, nên ông đã mua một BellaBot từ Pudu Robotics. Robot thành công đến nỗi ông đã thêm hai con nữa; bây giờ, một robot dẫn khách đến chỗ ngồi trong khi robot khác phục vụ các tô mì nóng hổi lên bàn. Nhân viên xếp đĩa bẩn lên robot thứ ba để chở về bếp.
Bây giờ, Zhai chỉ cần ba người để làm cùng khối lượng công việc mà trước đây năm hoặc sáu người phải làm. Và chúng giúp ông tiết kiệm tiền. Một robot có giá khoảng 15.000 đô la, ông nói, nhưng một người sẽ tốn từ 5.000 đến 6.000 đô la mỗi tháng.
Zhai cho biết các robot cho phép nhân viên phục vụ con người có nhiều thời gian giao lưu với khách hàng, điều này làm tăng tiền boa. Và khách hàng thường đăng những đoạn video về robot lên mạng xã hội để thu hút người khác đến thăm.
“Ngoài tiết kiệm lao động, các robot còn tạo ra kinh doanh,” ông nói.
Tương tác với nhân viên phục vụ con người có thể khác nhau. Betzy Giron Reynosa, người làm việc với BellaBot tại The Sushi Factory ở West Melbourne, Florida, cho biết robot đôi khi rất phiền phức.
“Bạn không thể bảo nó di chuyển hay gì cả,” cô nói. Cô cũng có khách hàng không muốn tương tác với nó.
Nhưng nhìn chung, robot là một điểm cộng, cô nói. Nó giúp cô tiết kiệm chuyến đi lại từ bếp và cho cô nhiều thời gian với khách hàng.
Thiếu hụt lao động đã đẩy nhanh việc áp dụng robot trên toàn cầu, Le Clair nói. Tại Mỹ, ngành công nghiệp nhà hàng thuê khoảng 15 triệu người vào cuối năm ngoái, nhưng số lượng này vẫn ít hơn 400.000 so với trước đại dịch, theo Hiệp hội Nhà hàng Quốc gia. Trong một cuộc khảo sát gần đây, 62% nhà điều hành nhà hàng cho biết họ không có đủ nhân viên để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Mối quan tâm về vệ sinh trong đại dịch và việc áp dụng công nghệ mới như thực đơn mã QR cũng tạo tiền đề cho robot, Karthik Namasivayam, giám đốc kinh doanh nhà hàng tại Broad College of Business của Đại học Michigan State, nói.
“Một khi nhà điều hành bắt đầu hiểu và làm việc với một công nghệ, các công nghệ khác sẽ trở nên ít đáng sợ hơn và sẽ được chấp nhận nhiều hơn trong tương lai,” ông nói.
Namasivayam lưu ý rằng sự chấp nhận của công chúng đối với các phục vụ robot đã rất cao ở châu Á. Pizza Hut có các phục vụ robot tại 1.000 nhà hàng ở Trung Quốc, ví dụ.
Mỹ chậm hơn trong việc áp dụng robot, nhưng một số chuỗi hiện đang thử nghiệm chúng. Chick-fil-A đang thử nghiệm chúng tại nhiều địa điểm ở Mỹ và nói rằng robot giúp nhân viên con người có nhiều thời gian để làm mới đồ uống, dọn bàn và chào đón khách hàng.
Marcus Merritt ngạc nhiên khi thấy một phục vụ robot tại một cửa hàng Chick-fil-A ở Atlanta gần đây. Robot dường như không thay thế nhân viên, ông nói; ông đếm được 13 nhân viên trong cửa hàng, và nhân viên nói với ông rằng robot giúp dịch vụ diễn ra nhanh hơn một chút. Ông rất vui khi robot nói với ông chúc một ngày tốt lành và kỳ vọng ông sẽ thấy nhiều robot hơn khi đi ăn ngoài.
“Tôi nghĩ công nghệ là một phần của cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Mọi người đều có điện thoại di động, mọi người đều sử dụng một số loại máy tính,” Merritt, chủ doanh nghiệp tiếp thị, nói. “Đây là một sự tiến triển tự nhiên.”
Tuy nhiên, không phải tất cả các chuỗi đều thành công với robot.
Chili’s đã giới thiệu một phục vụ robot tên Rita vào năm 2020 và mở rộng thử nghiệm tại 61 nhà hàng Mỹ trước khi đột ngột dừng lại vào tháng Tám năm ngoái. Chuỗi nhà hàng phát hiện ra rằng Rita di chuyển quá chậm và cản đường của nhân viên phục vụ con người. Và 58% khách hàng được khảo sát nói rằng Rita không cải thiện trải nghiệm tổng thể của họ.
Haidilao, một chuỗi nhà hàng lẩu ở Trung Quốc, bắt đầu sử dụng robot cách đây một năm để phục vụ thức ăn cho bàn của thực khách. Nhưng các quản lý tại một số chi nhánh cho biết robot không hề đáng tin cậy hay tiết kiệm chi phí hơn so với nhân viên phục vụ con người.
Wang Long, quản lý của một chi nhánh ở Bắc Kinh, cho biết cả hai robot của ông đều đã hỏng.
“Chúng tôi chỉ sử dụng chúng đôi khi,” Wang nói. “Đó chỉ là một khái niệm và máy móc không bao giờ thay thế được con người.”
Cuối cùng, Namasivayam dự đoán rằng một tỷ lệ nhất định của các nhà hàng – có thể là 30% – sẽ tiếp tục có nhân viên phục vụ con người và được coi là sang trọng hơn, trong khi phần còn lại sẽ dựa nhiều hơn vào robot trong bếp và trong phòng ăn. Kinh tế đứng về phía robot, ông nói; chi phí lao động con người sẽ tiếp tục tăng, nhưng chi phí công nghệ sẽ giảm.
Nhưng đó không phải là tương lai mà mọi người đều muốn thấy. Saru Jayaraman, người ủng hộ việc trả lương cao hơn cho công nhân nhà hàng với tư cách là chủ tịch của One Fair Wage, cho biết các nhà hàng có thể dễ dàng giải quyết vấn đề thiếu hụt lao động nếu họ chỉ trả lương cao hơn cho công nhân.
“Con người không đến nhà hàng phục vụ đầy đủ để được phục vụ bởi công nghệ,” cô nói. “Họ đến để trải nghiệm bản thân và những người họ quan tâm được phục vụ bởi con người.”
Reference
AOL news
